Ano ang Palliative Care?
Ang palliative care ay ang pag-aalagang nagbibigay ng kaluwagan mula sa mga sintomas na nanggagaling mula sa sakit o pinsala.
Kung ihahambing sa curative care, na isinasagawa sa layuning pagalingin ang sakit, ang nilalayon ng palliative care ay gawing mas comfortable ang pasyente. Ang kahulugan ng palliative care ay "upang gawing hindi gaanong malubha o hindi kasiya-siya ang sakit o sintomas nito nang hindi inaalis ang sanhi." Ang palliative care ay magpapababa o "magpapagaan" sa mga sintomas at magpapabuti sa quality of life ng pasyente.
Karamihan sa mga tao ay nakaranas ng palliative treatment, na nakatuon sa pag-aalaga sa comfort, pangangasiwa ng sintomas, at pain relief.
Kung nabalian ka ng buto, ginagamot ito ng doktor sa pamamagitan ng pag-immobilize nito gamit ang molde at pagrereseta ng mga gamot para sa pain management upang maging comfortable ka. Ang molde ay nakakagamot, habang ang mga gamot ay pampakalma: pinapabuti nila ang kalidad ng iyong buhay habang ikaw at ang iyong doctor ay tinutugunan ang nabaling buto.
Isa pang halimbawa: Ang isang oncologist na nagrereseta ng mga kontra tumor na paggamot para sa cancer ay tutugunan din ang pagduduwal, depresyon, at pagkabalisa sa pamamagitan ng pagrereseta ng isang kontra sa pagkabalisa na gamot, pagrerekomenda ng isang therapist, o pag-aayos para sa mga pagbisita sa alagang hayop. Ang isang social worker o chaplain ay magbibigay ng suporta sa pamilya. Ang lahat ng mga mekanismong ito sa pagharap ay itinuturing na pampakalma: pinapabuti nila ang kalidad ng buhay ng isang pasyente habang tinutugunan ng pasyente at doctor ang kanser.
Sa Pahinang Ito:
- Ano ang kasaysayan ng palliative care?
- Anong mga serbisyo ang ibinibigay ng palliative care?
- Ano ang mga benepisyo ng palliative care?
- Sino ang nangangailangan ng palliative care?
- Gaano katagal kang puwedeng manatili sa palliative care?
- Saan ka makakatanggap ng palliative care?
- Paano ka magbabayad para sa palliative care?
- Kailan ang tamang oras para sa palliative care?
Ano ang Kasaysayan ng Palliative Care?
Ang palliative care, isang board-certified na medical specialty mula 2006 sa US, na mula pa ng maraming siglo . Ngayon, 1,700 ospital na may 50 o higit pang mga kama ay nag-aalok ng espesyalista o team para sa palliative. Nakikipagtulungan sila sa team ng pangangalagang pangkalusugan at mga espesyalista ng isang pasyente para tugunan ang pisikal, sikolohikal, panlipunan, o espirituwal na pagkabalisa ng malubhang karamdaman at paggamot nito.
Anong Mga Serbisyo ang Ibinibigay ng Palliative Care?
Ang mga partikular ng palliative care ay magkakaiba depende sa bawat kaso, dahil ang mga paggamot ay para matugunan ang mga natatanging pangangailangan at kakayahan sa kawalan ng ginhawa ng isang pasyente.
Nagsisimula ang palliative care sa isang pag-uusap para malaman ang mga sintomas, mga pangangailangan, at anumang gamot ng pasyente na posibleng magbibigay ng ginhawa. Para sa ilang pasyente, kabilang dito ang pagwawakas ng mga gamot na nagdudulot ng hindi komportable na mga side effect.
Ang mga tagapagbigay ng palliative care ay maaari ding gumamit ng mga pamamaraan na hindi umaasa sa gamot, tulad ng espesyal na nutrisyon o mga ehersisyo sa paghinga. Para sa karagdagang ginhawa, ang palliative care team ay puwedeng magbigay ng mga complementary na therapy para matugunan ang mga partikular na sintomas.
Parating nakikipag-ugnayan ang palliative care team sa pasyente para malaman kung gaano katindi ang kanilang pananakit at iba pang mga sintomas. Batay sa impormasyong iyon, magkasama nilang sinusuri ang mga naaangkop na opsyon sa paggamot.
Kapag ang isang pasyente ay hindi kayang makipag-usap o kaya naman ay hindi makapaglarawan ng kanilang sariling karanasan, ang team sa pag-aalaga ay umaasa sa mga tool sa pagtatasa ng sakit at klinikal na paghuhusga para padaliin ang pagpapagaan o pag-aalis ng sintomas.
Ang mga serbisyo at therapy na maaaring kasama sa palliative care ay kinabibilangan ng:
- Patnubay sa nutrisyon
- Mga kapamaraanan na nakatuon sa comfort para sa paghinga, pagninilay, o pakikinig sa musika
- Therapy ng Masahe
- Suporta ng tagapag-alaga
- Koordinasyon ng pag-aalaga
- Mga mapagkukunan ng komunidad at mga referral ng grupo ng suporta
- Pagpapayo sa pananalapi
- Advance na care planning
- Suportang espirituwal at sa pangungulila
Ano ang mga Benepisyo ng Palliative Care?
Ang palliative care ay nagbibigay ng kaluwagan sa iba't ibang paraan. Ang mga pisikal na sintomas gaya ng pananakit, pagkapagod, kawalan ng ganang kumain, pagduduwal/pagsusuka, at kawalan ng tulog ay mapapawi lahat sa pamamagitan ng mga palliative na pamamaraan, ito man ay sa pamamagitan ng mga paggamot, nutrisyon, malalim na paghinga, o acupuncture.
Para sa mga pasyente at pamilyang nahihirapang makayanan ang isang seryosong diagnosis, maaaring matugunan ng palliative care ang depresyon, pagkabalisa, at takot sa pamamagitan ng paggamit ng pagpapayo, mga grupo ng suporta, at mga pagpupulong ng pamilya.
Ayon sa 2023 na pag-aaral ng NORC sa University of Chicago, ang pangmatagalang mga benepisyo ng panghuling bahagi ng buhay na palliative care ay kinabibilangan ng:1
- Mas mahusay na mga resulta, kabilang ang mas mahabang life expectancy para sa pasyente
- Mas mataas na quality of life, na ang mga pasyente at tagapag-alaga ay nagpapahayag ng higit na kasiyahan
- Bawas na mental at pisikal na pagkabalisa
- Paghahanda para sa panghuling bahagi ng buhay na mga kagustuhan
Sino ang Nangangailangan ng Palliative Care?
Sa pangkalahatan, ang palliative care ay ibinibigay sa loob ng konteksto ng malubhang karamdaman: talamak, progresibong mga sakit sa baga; sakit sa bato; malubhang sakit sa puso; HIV/AIDS; progresibong neurological na kondisyon; kanser, atbp. Sinusuportahan nito ang pisikal, emosyonal, at psychosocial na pangangailangan ng isang pasyente, na nagbibigay ng comfort at pagpapabuti ng quality of life.
Ang palliative care ay nagbibigay ng lunas sa mga sintomas para sa mga sakit tulad ng:
- Alzheimer's/iba pang mga dementia
- Cancer
- COPD/mga sakit sa baga
- Heart disease/sakit sa puso
- HIV/AIDS
- End-stage na liver disease
- Kidney disease
- Maramihang sclerosis
- Parkinson's disease
- Mga kondisyon ng stroke/neurolohiya
Ano ang Pagkakaiba sa Pagitan ng Palliative Care at Hospice?
Bagama't ang palliative at hospice care ay parehong tumutugon sa mga sintomas, ang hospice ay angkop lamang kapag ang pasyente ay may life expectancy na mas mababa sa anim na buwan gaya ng tinantiya ng doctor ng pasyente. Ang hospice ay iniaalok bilang kapalit ng paggagamot, samantalang ang comfort ng palliative care ay magagamit sa anumang oras sa sakit ng isang pasyente, simula sa punto ng diagnosis at nagpapatuloy sa buong paggagamot.
Gaano Katagal Ka Puwedeng Manatili sa Palliative Care?
Puwedeng mangyari sa kailanmang yugto ng buhay ang palliative care, gaano man katagal, at puwedeng mangyari ito na kasabay ng medical care. Ang hospice care, kung saan kasama ang palliative care, ay idinisenyo para magbigay ng kaginhawahan at dignidad sa huling anim na buwan ng buhay ng isang pasyente.
Iminumungkahi ng pananaliksik na ang maagang pagpapatupad ng palliative care ay positibong nakakaapekto sa kasiyahan ng pasyente at pamilya sa pangangalaga na kanilang natatanggap, mga pananaw ng pasyente sa sakit, at maging ang mga rate ng kaligtasan ng pasyente. Ang isang pasyente ng hospice na piniling ihinto ang mga hospice services ay maaaring magpatuloy na tumanggap ng palliative care.
Saan Ka Makakatanggap ng Palliative Care?
Ang palliative care, tulad ng hospice care, ay hindi kinakailangang maganap sa isang nakapirming lokasyon. Ang mga pasyente ay maaaring makatanggap ng palliative care:
- Sa bahay nila
- Sa isang komunidad para sa pamumuhay ng matatanda/pasilidad ng sinusuportahang pamumuhay
- Sa isang nursing home
- Sa isang ospital
- Sa isang yunit ng outpatient
Paano Ka Magbabayad para sa Palliative Care?
Maaaring may kasamang copay ang mga pagbisita para sa palliative care ngunit karaniwan ay saklaw ng Medicare at Medicaid. Maaaring mag-iba ang ibang mga plano sa insurance. Ang ilang plano sa pangangalagang pangkalusugan at mga plano ng Medicare Advantage ay maaaring mag-alok ng saklaw para sa mga serbisyo at pagbisita para sa palliative care.
Kailan ang Tamang Panahon para sa Palliative Care?
Ang palliative care ay angkop sa anumang estado ng sakit, at ang palliative services ay maaaring maganap kasabay ng paggagamot. Gayunpaman, ang talakayan ng palliative treatment ay karaniwang nangyayari sa kaganapan ng isang malubhang karamdaman upang mag-alok ng lunas sa kumplikadong sintomas. Tulad ng hospice, ang palliative care ay nagbibigay ng comfort na pangangalaga at mas mataas na quality of life sa panahon ng trajectory ng sakit.
1 NORC sa University of Chicago (2023). Value of Hospice in Medicare. Available sa: https://www.nhpco.org/wp-content/uploads/Value_Hospice_in_Medicare.pdf